Ég er lítill tréhestur

Merkilegt hvernig maður getur tekið ævilöngu ástfóstri við bækur. Eða eitthvað annað. Nánast upp úr þurru. Mér þykir einna vænst um Ævintýri litla tréhestsins af öllum bókum sem ég hef eignast og hef lesið hana misreglulega síðustu hálfa öldina eða svo. Ef ég ætti að velja eina bók til að hafa með mér á eyðieyju, eða yfir í eilífðina, þá tæki ég hana. Næst kæmi Candide / Birtíngur í þýðingu Kiljans - og með formálsorðum hans! Ef ég mætti hafa enn fleiri rit með mér, þá kæmu m.a. þessi - í óvissri röð: Egils saga, bækurnar um Tom Swift, Passíusálmarnir, Ævintýrabækurnar eftir Enid Blyton, Hávamál, Innansveitarkróníka, Sögukaflar af sjálfum mér eftir séra Matthías ...

 

Tarna er undarleg upptalning! Mér skilst að bækurnar eftir Enid Blyton séu einstaklega vondar bókmenntir. Bækurnar um Tom Swift jafnvel enn verri. En væntumþykja hlítir ekki alltaf rökum, allra síst bókmenntafræðilegum rökum.

 

Í gamla daga hlakkaði ég til þess að leggja stund á íslensku við Háskóla Íslands. Byrjaði þar samhliða námi í sagnfræði. En vonbrigðin urðu skelfileg. Á öðrum vetri í íslenskunni labbaði ég út og kom þar aldrei síðan. Að vísu hafði ég ekkert yfir málfræðinni og málsögunni að kvarta; mér fannst t.d. bæði fróðlegt og ákaflega skemmtilegt að kynnast gotneskunni. En bókmenntakennslan! Ég labbaði á dyr með þau orð á vörum, að ég kærði mig ekkert um að láta segja mér hvernig ég ætti að skynja tiltekin skáldverk. Að vísu var ég á menntaskólaárum búinn að kynnast steingeldum stöglurum á borð við Magnús Finnbogason magister og Bjarna Guðnason - en ég hélt að annað tæki við í háskóla að þeirri afplánun lokinni.

 

Ég hafði minn skilning, mína skynjun, á bókum sem ég hafði lesið í æsku og þótti vænt um, ég hafði í huga mér skapað mér mína eigin mynd af persónum og umhverfi - en núna komu tilskipanir um staðlaðan og samræmdan skilning sem allir yrðu að hafa til að ná prófum. Þegar ég fékk fyrirskipun um það hvernig ég ætti að skynja persónurnar í Manni og konu upp á nýtt, þá labbaði ég út. Tók síðan tvö stig í þýsku til að fylla upp í BA-prófið með sagnfræðinni samkvæmt sex stiga kerfinu sem þá var við lýði.

 

En aftur að litla tréhestinum og ævintýrum hans. Höfundurinn er Ursula Moray Williams, tvíburasystir Barböru Árnason. Þegar bókin kom í huga mér núna áðan, þegar ég las fréttina sem vísað er til hér að neðan, sló ég nafnið Ursula Moray Williams inn í leitarvélina Emblu til að finna íslenskar heimildir um hana. Og fékk þetta:

 

Leitað að Ursula Moray Williams

                        

Áttirðu við rusula moran Williams?

                                   

Nei, ég átti ekki við rusula moran Williams. Ég átti við Ursula Moray Williams eins og ég hélt að lægi fyrir. Merkilegar þessar bjánaspurningar sem maður fær iðulega í svarastað hjá leitarvélinni Emblu. Því næst notaði ég google.com og fékk mikið efni í hendurnar. Ursula Moray Williams lifði allt fram á þennan vetur, kom mér á óvart; dó um miðjan október, 95 ára að aldri. Bendi hér aðeins á dánarminningu í The Guardian.

 

Ég er litli tréhesturinn.

 

Hroki og hleypidómar uppáhaldsbók breskra lesenda

Bubbi fallinn í Hér & nú - hæstaréttardómur fallinn

Ekki var talið unnt að skilja forsíðufyrirsögnina öðruvísi en svo að fullyrt væri að Ásbjörn væri byrjaður að neyta vímuefna, enda væri þorra þjóðarinnar kunnugt um vímuefnaneyslu hans fyrr á árum. Eins og fullyrðingin var fram sett var hún talin fela í sér ærumeiðandi aðdróttun og voru ummælin dæmd dauð og ómerk.

 

Fallist var á að Ásbjörn ætti rétt á miskabótum úr hendi Garðars vegna þeirra ummæla sem birtust á forsíðu tölublaðsins [Hér & nú, 16. júní 2005]. Miskabótakrafa Ásbjarnar var einnig reist á því að friðhelgi einkalífs hans hefði verið rofin með óheimilli birtingu mynda og umfjöllun um einkamálefni hans í umræddu tölublaði.

  

Dómur Hæstaréttar: Garðar Örn Úlfarsson gegn Ásbirni K. Morthens og Ásbjörn K. Morthens gegn Garðari Erni Úlfarssyni og 365 prentmiðlum ehf.

 

Fljótandi nikótín í Dýrafirði

Sumar fréttir eru sérkennilegri en aðrar. Í gær greindi fréttavefurinn bb.is frá fljótandi nikótíni sem fundist hefði í húsi vestur í Dýrafirði: Eigandi hússins hafði verið að taka til á háalofti þegar hann rakst á tvo brúsa sem innhéldu fljótandi nikótín. Hafði hann samband við lögreglu sem kom boðum á slökkvilið. Samkvæmt þeim upplýsingum sem slökkvilið Ísafjarðarbæjar fékk um efnið er það mjög hættulegt við innöndun og snertingu á húð. Var því efnið sótt og því komið til aðila sem eyðir því á öruggan hátt.

                        

Frá þessu líka greint á heimasíðu Slökkviliðs Ísafjarðarbæjar og vísar bb.is þangað. Hins vegar vaknaði sú spurning, sem ósvarað var, til hvers í ósköpunum fljótandi nikótín væri yfirleitt notað. Einhver hlýtur tilgangurinn með þessu skelfilega efni á brúsum að hafa verið. Við gúgl á netinu fannst í fyrstu ekkert um slíkt, ekki einu sinni í rækilegri umfjöllun um nikótín á Wikipediu. Helst datt mér í hug, að þetta hefði verið notað til þess að búa til „tóbak“ úr heyi - væri ekki hægt að marínera hey í fljótandi nikótíni, þurrka það og reykja síðan? Ekki man ég betur en fyrir kæmi í gamla daga að menn brældu hey í pípu þegar tóbak vantaði - allt er hey í harðindum ...

 

Síðan gerði ég það sem fyrst hefði átt að gera - gúglaði fyrirtækisnafnið á brúsanum á myndinni á heimasíðu slökkviliðsins - The British Nicotine Company. Og þá kemur mergurinn málsins: Manufacturers of nicotine and nicotine sulphate used for agricultural purposes.

                               

Fram kemur, að þetta brúsa-nikótín var unnið úr úrkasti frá tóbaksframleiðslu.

 

Þetta var sumsé ætlað til notkunar við akuryrkju. Ætla má, að sá tilgangur sé nú gleymdur hérlendis.

 

En þá vaknar önnur spurning: Skyldu brúsar þessir ekki hafa verið þarna á háaloftinu á Alviðru í Dýrafirði fyrir bráðum hálfri öld, þegar ég var nemandi á Núpi í Dýrafirði og var eins og fleiri í vist á Alviðru þar rétt hjá?

 

                        

28.02.2007  Fréttin á bb.is

27.02.2007  Slökkvilið Ísafjarðarbæjar: Hættuleg efni leynast víða

27.02.2007  Slökkvilið Ísafjarðarbæjar: Myndir - eiturefni Alviðru